Wywiad z Joanną Krokosz ? finalistką konkursu make me! 2018, 2019 i 2021

Pięć krótkich pytań do Joanny Krokosz, finalistki konkursu make me! z projektami ?Jelonek – meblozabawka? (2018), ?Therapy Set – zestaw pomocy terapeutycznych? (2019) oraz ?Uni – uniwersalna kurtka przeciwdeszczowa? (2021).

Jaka? role? ? Twoim zdaniem – odgrywaja? projektanci/projektantki we wspo?łczesnym s?wiecie?

Mys?le?, z?e to bardzo trudne pytanie i nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Prowadze? Pracownie? Projektowania Społecznie Odpowiedzialnego na Wydziale Form Przemysłowych ASP w Krakowie, w pracy ze studentami cze?sto podejmujemy tematy, kto?re nie sa? przedmiotem zainteresowania producento?w. Przygla?damy sie? zjawiskom czy tendencjom społecznym i pro?bujemy odpowiedziec? na pojawiaja?ce sie? zagroz?enia i problemy niekoniecznie wychodza?c od potrzeb rynku czy produkcji masowej. To wcale nie oznacza, z?e sa? to rozwia?zania, kto?re pomijaja? rynek. Istnieja? inne sposoby finansowania tego typu wdroz?en?, np. wspo?łpraca z fundacjami, przedsie?biorstwami społecznymi czy choc?by poprzez pozyskiwanie granto?w np. z UE. Rola? projektanta jest patrzenie moz?liwie jak najszerzej na odbiorco?w, ich potrzeby i rynek. Szukanie alternatyw.

Bardzo podoba mi sie? tendencja wprowadzania prospołecznych działan? w wielkich firmach czy to na poziomie budowania społecznos?ci kliento?w czy dbania o relacje pracowniko?w.

Czym Twoim zdaniem powinien wyro?z?niac? sie? dobry projekt?

Mys?le?, z?e wyro?z?nikiem dobrych projekto?w jest proces testowania i kontakt z odbiorcami. Wiedza uzyskana od odbiorco?w projektu jest unikatowa, warto pozostawac? z nimi w kontakcie i na ro?z?nych etapach projektu prosic? o konsultacje lub testy uz?ytecznos?ci. To trudne i czasami karkołomne działanie, trzeba poddac? projekt osa?dowi innych. Nie zawsze tez? łatwo jest znalez?c? grupe?, kto?ra przetestuje nasze rozwia?zanie.

Jako odbiorco?w mam na mys?li ro?wniez? osoby, kto?re np. zaangaz?owane sa? w proces produkcji czy pakowania. Niedawno razem z Anna? Szwaja? pracowałys?my nad projektem, kto?ry dotyczył wyposaz?enia wne?trz w domach seniora. Opro?cz potrzeb mieszkan?co?w i personelu os?rodka bralis?my tez? pod uwage? moz?liwos?ci produkcyjne – zestaw ma byc? produkowany w przedsie?biorstwie społecznym gdzie pracuja? osoby z konkretnymi moz?liwos?ciami i umieje?tnos?ciami.

Jestem pewna, z?e dobre projekty powstaja? w kontakcie z ludz?mi, nie w przestrzeni biurka i komputera. Projektowanie to aktywny proces.

Jaka idea stała za zgłoszonym przez Ciebie projektem na konkurs make me! ?

Moje projekty osadzone sa? w codziennos?ci, cze?sto rozwia?zuja? bardzo podstawowe problemy – braku odpowiedniej odziez?y, pomocy terapeutycznych czy moz?liwos?ci udoste?pnienia wystaw osobom z niepełnosprawnos?ciami.

Trzykrotnie znalazłam sie? w gronie finalisto?w make me! (Jelonek ? meblozabawka, Therapy Set ? zestaw pomocy terapeutycznych i Uni ? uniwersalna kurtka przeciwdeszczowa).

Jelonek to meblozabawka przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ła?czy w sobie funkcje? wygodnego siedziska i zabawki. Oparcie moz?e słuz?yc? jako wieszak na plecak lub ubrania. Konstrukcja mebla jest bardzo prosta, montaz? nie wymaga uz?ycia narze?dzi. Projekt powstawał w bliskiej wspo?łpracy z firma? Bellesembio, Jelenek miał byc? produkowany w małych seriach. Projekt miał uwzgle?dniac? moz?liwos?c? szybkiej zmiany kolorystyki i jak najpełniejsze wykorzystanie doste?pnego w firmie parku maszynowego.

Therapy Set to mo?j projekt doktorski, jest to zestaw siedmiu pomocy terapeutycznych przeznaczonych dla senioro?w, mieszkan?co?w domu opieki. Projekt udoste?pniony został na zasadach open source, dzie?ki temu moz?liwe jest wdroz?enie projektu w kaz?dym DPS-ie. Pomoce moga? wykonac? sprawni seniorzy, uczestnicy warsztato?w terapii zaje?ciowej, ale ro?wniez? terapeuci zaje?ciowi lub wolontariusze. Zestaw wykorzystywany jest do pracy z seniorami, kto?rzy z racji stanu zdrowia nie moga? opuszczac? ło?z?ka i czynnie uczestniczyc? w terapii.

Ostatni z projekto?w to uniwersalna kurtka przeciwdeszczowa – Uni. Pierwsza? i najwaz?niejsza? grupa? docelowa? projektu sa? osoby poruszaja?ce sie? na wo?zku, ale jej modułowa budowa pozwala na poszerzenie grona odbiorco?w o osoby pełnosprawne: asystento?w czy opiekuno?w oraz osoby aktywnie uprawiaja?ce sport np. rowerzysto?w.

Pomoce terapeutyczne i kurtka powstały jako innowacje społeczne. Pomysł na kurtke? wynikał z dos?wiadczen? osoby poruszaja?cej sie? na wo?zku, okazało sie?, z?e w Polsce tego typu odziez? jest trudno doste?pna. Istnieja?ce rozwia?zania przeznaczone sa? dla oso?b, kto?re nie moga? poruszac? sie? samodzielne (nie maja? re?kawo?w a re?ce schowane sa? pod okryciem). Zalez?ało mi na tym by estetyka kurtki kojarzyła sie? ze sportem i aktywnos?cia? a nie sklepem z artykułami rehabilitacyjnymi.

Zestaw pomocy terapeutycznych powstał w wyniku wspo?łpracy z jednym z krakowskich DPS-o?w. Miałam moz?liwos?c? przygla?dania sie? terapii zaje?ciowej, okazało sie?, z?e bierze w niej udział tylko kilka procent mieszkan?co?w. Wie?kszos?c? senioro?w z racji stanu zdrowia nie opuszcza swoich pokojo?w.

Czy – i jes?li tak, to w czym – pomogło Ci wyro?z?nienie w konkursie make me! (np. w zakresie promocji projektu, produkcji/dystrybucji produktu itp.)? Czy wyro?z?nienie wpłyne?ło na Twoja? kariere??

Zdecydowanie tak! Opro?cz nowych znajomos?ci i kontakto?w z projektantami, wyro?z?nienie w make me! pomogło mi w promocji moich projekto?w. Jakis? czas temu np. nawia?załam wspo?łprace? z firma? w Argentynie, kto?ra planuje wdroz?yc? u siebie kurtke? mojego projektu.

Warto wspomniec?, z?e moje trzy wyro?z?nione projekty nie były moimi jedynymi zgłoszeniami do make me!. Zgłaszałam ro?z?ne projekty siedem razy. Pocza?tkowo były to projekty, kto?re wykonywałam w czasie studio?w, po?z?niej juz? pracuja?c zawodowo. Choc? zakwalifikowanie sie? do finału nie jest miłym dos?wiadczeniem jestem pewna, z?e warto pro?bowac?. Samo opisywanie projekto?w zgodnie z wytycznymi konkursu jest dobrym c?wiczeniem przekazywania informacji, syntezy dzie?ki kto?rej opis be?dzie zrozumiały.

Teraz jako członkini jury make me! czerpie? z tych dos?wiadczen?.

Jakie rady przekazałabys? projektantom/projektantom stawiaja?cym pierwsze kroki w zawodzie?

Warto jest pro?bowac?. Wiem, z?e zdanie „nie przejmuj sie? poraz?kami” brzmi okropnie i nikt nie bierze go na powaz?nie bo kaz?da poraz?ka nawet mała jest dotkliwa, warto jednak pro?bowac?, wysyłac? prace na konkurs, zawia?zywac? grupy projektowe (to czasem bardzo ułatwia prace?) wchodzic? w kolaboracje. W czasie studio?w zdarzyło mi sie? wielokrotnie prosic? o pomoc firmy np. producento?w sklejki z pros?ba? o materiały np. drugiej kategorii. Nigdy nie dostałam negatywnej odpowiedzi.

Bardziej złoz?one, specjalistyczne projekty powinny powstawac? we wspo?łpracy z ekspertami – psychologiem, socjologiem czy konstruktorem. Korzystanie z pomocy eksperto?w bardzo ułatwia prace? i zdejmuje z nas odpowiedzialnos?c? za decyzje, kto?re nie lez?a? w kompetencjach projektanta.

I oczywis?cie testowac?. Duz?o i cze?sto na kaz?dym etapie procesu projektowego.