Archiblok
Data: 26/05/2024 11:00 – 14:00
Miejsce: Centrum Festiwalowe (Art_Inkubator) Zobacz na mapie
Strefa: Sala Teatralna, Budynek C, Poziom 0
Prowadzący: Filip Springer
Goście: Natalia Olszewska, Agata Szydłowska, Paweł Grobelny, Kasper Jakubowski, Jan Mencwel
Archiblok powstał z potrzeby konfrontacji stanu architektury oraz otaczającej nas przestrzeni z jej twórcami, działaczami społecznymi, aktywistami miejskimi, krytykami oraz branżowymi ekspertami. To jedno z najważniejszych wydarzeń na Łódź Design Festival.
Archiblok podzielony jest na dwie części: indywidualne prezentacje gości, a następnie wspólną rozmowę. Prezentowane wystąpienia zaproszonych prelegentów nawiązują do hasła festiwalowego w danym roku i podejmują szeroko pojętą problematykę architektury i urbanistyki. Wspólną dyskusję po wszystkich prezentacjach, niezmiennie od pierwszej odsłony Archibloku, prowadzi Filip Springer – pisarz, fotograf oraz tłumacz architektury. Uzupełnieniem są zadawane przez publiczność, czyli fizycznych użytkowników projektowanych przestrzeni, nierzadko trudne pytania.
Podczas tegorocznej edycji zastanowimy się jak ogólnodostępne przestrzenie powinny być zaprojektowane i jakie potrzeby mieszkańców miast uwzględniać, abyśmy czuli się komfortowo? Jaką rolę w tym odgrywa zieleń oraz woda w mieście? W jaki sposób możemy zadbać nie tylko o komfort ludzi, ale również o nieludzkich mieszkańców miasta?
Na tegorocznym Archibloku dokonamy zamachu na świętość. Oto bowiem bierzemy na warsztat pojęcie kluczowe dla naszej europejskiej, zachodniej tożsamości i dla wynikającego z niej myślenia o projektowaniu. Tym pojęciem jest komfort. Ma on tę niezwykłą cechę, że dość szybko staje się dla nas niewidzialny. Zjawia się, czasem znienacka, a czasem długo wyczekiwany, cieszymy się nim chwilę, a później do niego przyzwyczajamy. Zdolność przeobrażania się komfortu w standard jest wprost zdumiewająca i utrudnia rzeczową refleksję nad tym pojęciem. Dyskusje na ten temat są niemal zawsze burzliwe. Tym bardziej warto je podejmować. I zadawać sobie pytania o to co niewidoczne, a kluczowe dla przyszłości naszej i naszych dzieci. Czy prawdziwy komfort jest jeszcze w ogóle możliwy? Dzisiaj, gdy wiemy, że niemal każde udogodnienie w naszym życiu ma ślad ekologiczny odbierający przyszłość tym, które i którzy przyjdą po nas? Jaki jest etyczny komponent komfortu? Jaka jest jego definicja? Czy jesteśmy w stanie ją uwspólnić? A może jest tak, że jedyne co możemy zrobić, to zgodzić się, że komfort w antropocenie trzeba po prostu zredefiniować? I wreszcie: skoro zagadnienie komfortu budzi takie emocje, a próby majstrowania przy nim taki opór, to czy na pewno jest to najlepsza droga naszej przemiany? Te i inne pytania zadamy sobie na tegorocznym Archibloku dbając jednocześnie, by nikomu w czasie tej debaty nie było zbyt wygodnie.
Zapowiedź Archibloku 2024. Tekst: Filip Springer.
FILIP SPRINGER
Pisarz i fotograf. Autor wielu cykli reporterskich oraz książek, m.in. „Miedzianka. Historia znikania”, „Wanna z kolumnadą”, „13 pięter”, „Miasto Archipelag”, „Źle urodzone”. Stypendysta Narodowego Centrum Kultury, Fundacji „Herodot” im. Ryszarda Kapuścińskiego i Miasta Stołecznego Warszawy. Nominowany do najważniejszych nagród literackich w Polsce. Jego książki tłumaczone są na angielski, niemiecki, rosyjski, czeski i węgierski, w przygotowaniu jest także tłumaczenie na chiński. Współpracuje z Instytutem Reportażu w Warszawie, współtwórca festiwalu literackiego MiedziankaFest i Miedzianka po drodze. W marcu 2023 r. nakładem wydawnictwa Karakter, ukazała się jego najnowsza książka „Mein Gott, jak pieknie”.
fot. Adam Lach
NATALIA OLSZEWSKA
Specjalistka w zakresie projektowania w oparciu o wiedzę neuronaukową (neuroscience-informed design). Lekarka z ponad 10-letnim doświadczeniem. Posiada wyjątkowe wykształcenie w zakresie medycyny (Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet Tor Vergata), neuronauki (University College London, École Normale Supérieure i Sorbonne) oraz zastosowania neuronauki w projektowaniu architektonicznym (Uniwersytetu IUAV). Wykładowczyni na programie magisterskim NAAD (Neuroscience Applied to Architectural Design) organizowanym przez Uniwersytet IUAV w Wenecji. Współzałożycielka IMPRONTA, firmy konsultingowo-badawczej w zakresie projektowania pod zdrowie i dobrostan, specjalizującej się w badaniach oraz zastosowaniu wiedzy neuronaukowej w architekturze. Doświadczenie w zakresie współpracy z architektami zdobywała konsultując projekty w Polsce i na świecie. W pracy kieruje się troską o dobrostan użytkowników przestrzeni. Interesuje ją wpływ architektury na aspekty społeczne, poznawcze, biologiczne doświadczenia architektury.
fot. Mateusz Skwarczek / Agencja Wyborcza.pl.
AGATA SZYDŁOWSKA
Badaczka, autorka książek, kuratorka. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, Szkoły Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, uzyskała doktorat z etnologii. Pracuje w Katedrze Teorii Designu na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Interesuje się interdyscyplinarnymi badaniami nad dizajnem, w szczególności splotami projektowania z polityką i życiem społecznym. Autorka i współautorka książek o typografii, polskim projektowaniu graficznym i czasopismach z PRL-u, m.in. „Futerał. O urządzaniu mieszkań w PRL-u”, „Paryż domowym sposobem” i „Od solidarycy do TypoPolo”, a także artykułów naukowych i popularnonaukowych. Jest również współtwórczynią wieloletniego projektu Zoepolis poświęconego wspólnotom międzygatunkowym, obejmującego wystawy, badania artystyczne i książkę.
fot. Daniel Zieliński
PAWEŁ GROBELNY
Projektant, kurator wystaw i wykładowca akademicki. Autor wielu projektów dla przestrzeni publicznych. Jego realizacje znajdują się między innymi w ogrodzie Zhongshan w Szanghaju, ogrodzie Albertine w Brukseli, w paryskiej dzielnicy biznesu La Defense i dzielnicy unijnej w Strasburgu oraz w ogrodzie Rath Gyorgy w Budapeszcie. Laureat wielu międzynarodowych nagród m.in. „Rado Star France – Prix du Public” przyznanej podczas Paris Design Week. Trzykrotny laureat nagrody „Polska Architektura XXL” w kategorii „Polski Krajobraz”. Prowadzi Pracownię Projektowania Przestrzeni Publicznej na Wydziale Wzornictwa ASP w Warszawie i jest kierownikiem interdyscyplinarnych studiów magisterskich „Projektowanie i badania” na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
KASPER JAKUBOWSKI
Dyrektor merytoryczny i współtwórca Forest Maker. Architekt krajobrazu, edukator i renaturyzator (jeden z zawodów przyszłości). Twórca roślinnych instalacji artystycznych – realizuje projekty na styku ekologii, architektury i sztuki. Autor książki „Czwarta przyroda: sukcesja funkcji i przyrody nieużytków miejskich” (2020). Projektant zieleni na kilkudziesięciu osiedlach w Polsce (m.in. nagrodzonej zieleni na osiedlu Nowy Strzeszyn w Poznaniu). Autor scenariusza i ilustracji do ścieżki o czwartej przyrodzie na Kopcu Powstania Warszawskiego w Warszawie. Wspólnie z deweloperem UWI Inwestycje otrzymał nagrodę w konkursie „Zaprojektowane po Ludzku” za posadzenie lasów kieszonkowych w Poznaniu. Autor standardów zieleni miejskiej dotyczących zakładania stref biocenotycznych w miastach. Od lat wypracowuje zasady regeneracyjnego projektowania i rozwiązań opartych na naturze.
JAN MENCWEL
Aktywista, pisarz, animator kultury. Autor książek „Betonoza” i „Hydrozagadka”. Współzałożyciel stowarzyszenia Miasto Jest Nasze i Towarzystwa Krajoznawczego Krajobraz.