Fundacja Łódź Art Center i Kultura dla Klimatu

W realiach globalnego kryzysu klimatycznego instytucje kultury i sztuki, przez wzgląd na ich zasięg oddziaływania, mogą stać się nieocenionymi platformami dystrybucji wiedzy i wrażliwości – dawać głos różnym grupom, prowadzić edukację ekologiczną, oswajać ze zmianą wyobrażeń dotyczących tego, co określamy jako dobre życie. Wreszcie: mogą dołączyć do globalnego ruchu klimatycznego. W praktyce oznacza to konieczność zmian – ustalenia ekologicznych priorytetów w misji instytucji, ich programach i budżetach / kulturadlaklimatu.pl

Miło nam poinformować, że zostaliśmy sygnatariuszami deklaracji „Kultura dla Klimatu”.

Jej podpisanie stało się dla nas niejako pretekstem do zrobienia rachunku sumienia fundacji Łódź Art Center. Oczywiście pod wieloma względami mogłoby być lepiej, ale, starając się nie obrastać w piórka, na tym etapie jesteśmy z siebie ostrożnie zadowoleni. Już od wielu lat, a w niektórych sytuacjach od początku istnienia wydarzenia, nasze działania, przede wszystkim jako organizatorów Łódź Design Festival, wypełniają postulaty podpisanej deklaracji. Mając świadomość wszechobecnego greenwashingu, podejmujemy je zgodnie z obowiązującą wiedzą, starając się jednocześnie stronić od tymczasowych mód. Chcąc sprostać temu wyzwaniu, próbujemy unikać ściemy, bo zmiana to duży, złożony i wieloetapowy proces. Nie ma łatwych rozwiązań, nie ma dróg na skróty – mamy świadomość, że niektóre mogą być ślepym zaułkiem. Zmiany są dynamiczne, razem z wiedzą przybywa rozwiązań, niestety nie zawsze jednoznacznie dobrych, dlatego cieszymy się, że nasz festiwal na przestrzeni ostatnich lat stał się przestrzenią do dyskusji i eksperymentu.

Dla porządku:

Jako środowisko kultury deklarujemy:

Troskę o lokalny ekosystem: przyrodniczy, społeczny, gospodarczy.
Dążenie do redukcji śladu środowiskowego w pracy zawodowej.
Wprowadzanie ekologicznych rozwiązań w codziennych praktykach w swojej pracy.
Ograniczenie zużycia zasobów, odejście od nadprodukcji, promowanie ekonomii współdzielenia.
Budowanie świadomości ekologicznej wewnątrz zespołu i wśród publiczności.
Wsparcie ruchów i organizacji pracujących na rzecz ochrony przyrody i solidarności środowiskowej.
Dzielenie się doświadczeniami z innymi organizacjami, wspieranie budowania platform i sieci współpracy, zachęcanie innych do podejmowania inicjatyw dla klimatu.
Wspieranie działań publicznych zgodnych z nauką o klimacie oraz dążących do celów zgodnych ze zrównoważonym rozwojem.
Dążenie do korzystania z energii opartej na źródłach odnawialnych.

Źródło: kulturadlaklimatu.pl/deklaracja

Zgadzamy się ze wszystkimi punktami – nic dodać, nic ująć. Tak to wygląda u nas i wierzymy, że naszą postawą możemy zainspirować innych:

Wspieramy łódzkich przedsiębiorców, współpracujemy z lokalnymi twórcami. Tylko w ostatnich latach zrealizowaliśmy ważne dla festiwalu, zielone instalacje, takie jak ogrody deszczowe i poświęcone im działania edukacyjne czy pływająca wyspa, na temat której przygotowujemy właśnie materiały instruktażowe. To także rozwiązania poprawiające jakość przestrzeni miejskiej – ceramiczna ławka miejska na dworcu Łódź Fabryczna czy odnawianie witryn pracowni rzemieślniczych. Staramy się wspierać ekosystem, w skład którego wchodzą różne instytucje kultury z Łodzi i całej Polski.

Pozytywny trend

Ważna idea towarzysząca organizacji festiwalu to przygotowanie kolejnych edycji w istniejących już, starych fabrykach. Nie ma wątpliwości co do tego, jak dużo CO2 emituje branża budowlana. Dlatego, w myśl zasady „nie buduj – aranżuj”, szczególnie w takim mieście jak Łódź, niezmiennie zachęcamy do adaptowania takich miejsc na nowe cele. Dobrym przykładem są dawne magazyny tkanin Scheiblera, czyli łódzki Art_Inkubator w Fabryce Sztuki, będący od wielu lat siedzibą fundacji i miejscem naszego Centrum Festiwalowego (do którego wracamy po dwóch latach przerwy spowodowanej pandemią!). Targowa 35, Manufaktura, Wi-Ma, Monopolis, OFF Piotrkowska – wiele z lokalizacji, w których pokazaliśmy nasze festiwalowe ekspozycje, wpisuje się w ten pozytywny trend. Łódź – oby tak dalej!

Recykling wystawienniczy

Nasze aranżacje wystawiennicze staramy się wykorzystywać wielokrotnie. Niemal każda z nich jest przerabiana i dostosowywana do kolejnych odsłon wydarzenia. Wiele z nich było używanych więcej niż dwukrotnie, a równie często wypożyczaliśmy je innym instytucjom do dalszego użytkowania. W sednie działań Łódź Design Festival jest promowanie rozwiązań solidnych i trwałych oraz takich produktów, które można łatwo reperować. Budowanie świadomości ekologicznej to jedna z najważniejszych misji festiwalu. Co roku staramy się pokazać poświęcone tej tematyce wystawy. To chociażby „Ekoeksperymentarium” czy „Zasoby 1” i „Zasoby 2”, tak chętnie odwiedzane przez publiczność w ostatnich latach. Wspólnie z Łódzkim Centrum Wydarzeń stworzyliśmy specjalny Growroom i Punkt Porad Roślinnych, organizując przy okazji warsztaty z miejskiej partyzantki ogrodniczej oraz akcję wymiany roślin. Dyrektor ŁDF jest jurorem w organizowanym przez Zakład Utylizacyjny w Gdańsku konkursie „Up-Cykle”, polegającym na zaprojektowaniu przedmiotu codziennego użytku lub elementu biżuterii z odpadów. Na kryzys ekologiczny zwracamy uwagę słuchaczy w naszym podcaście Różne Rzeczy. W 2020 podjęliśmy współpracę z festiwalem Audioriver, w rezultacie prezentując publiczności dwie ważne rozmowy o tworzywach sztucznych.

Grzybnia i psia sierść

W ramach konkursu dla młodych projektantów make me! regularnie nagradzamy projekty eksperymentujące z materiałami. Jeden z najbardziej znanych to SCOBY, czyli żyjące opakowania, karmione wyciągiem z odpadów rolniczych. W gronie finalistów tylko w 2021 roku znalazły się między innymi: „Infinity”, czyli prototyp zestawu mebli wykonanych w 100% z arkuszy plastiku pochodzących z recyklingu, „ZERO WASTE”, biodegradowalny materiał opakowania na bazie alg czy obuwie z odpadów „Sneature”, wykonane z grzybni oraz przędzy pozyskanej z psiej sierści. Rok wcześniej konkurs wygrał projekt „The Green Box”, czyli kompostowalny zestaw przyborów kosmetycznych do hotelowej łazienki, wykonany z ekologicznych odpadów rolnych, który po użyciu, dzięki metodzie przemysłowego kompostowania, posłuży do wytwarzania zielonej energii.

#trashchallenge

Od początku istnienia festiwalu, czyli od 2007 roku, ewentualne nadwyżki papierowych materiałów przekazujemy na makulaturę. Walczymy z własną nadprodukcją, a nasze festiwalowe pamiątki staramy się zamawiać lokalnie. Unikamy jednocześnie produktów jednorazowych, stawiamy na funkcjonalność i solidność, dlatego jednym z naszych najpopularniejszych upominków są specjalne, bardzo wytrzymałe plecaki CARGO by OWEE. Organizując wydarzenia z udziałem gości niemal całkowicie odeszliśmy od używania jednorazowych opakowań, zapewniając prelegentom wodę w szklanych butelkach czy przekąski serwowane na naczyniach wielokrotnego użytku. Ograniczamy ilość wydruków na rzecz rozwiązań cyfrowych, sporządzając umowy zachęcamy naszych partnerów do korzystania z podpisów elektronicznych. Podobnie jest z ulotką festiwalową – do druku trafia tylko minimalna ilość, mająca zaspokoić potrzeby osób wykluczonych cyfrowo. Z całym zespołem segregujemy śmieci, staramy się ograniczać używanie jednorazowych opakowań, a niedawno wzięliśmy udział w akcji #trashchallenge i przymierzamy się do kolejnego podejścia 🙂

Co dalej?

Nieustannie będziemy próbowali programem festiwalu budować świadomość kryzysu klimatycznego i przekonać naszą publiczność, że warto dbać o wspólne dobro i społeczną solidarność w walce o lepsze jutro dla całej planety. Nawet małe rozwiązania, z który festiwalowa publiczność obcuje w naturalny sposób, mogą wywołać trwałą zmianę, dlatego podczas najbliższej edycji będzie można skorzystać z zasilanej energią słoneczną multimedialnej ławki miejskiej od Enovio, która umożliwi m.in. ładowanie telefonów komórkowych. Fotografie z wystawy „Mesydż”, którą zaprezentujemy już we wrześniu, drukujemy na materiale, który następnie wykorzystamy do produkcji wyjątkowych, trwałych toreb. Ponadto intensywnie pracujemy nad przygotowaniem nowej, niskoemisyjnej strony www festiwalu. Trzymajcie za nas kciuki!

Zespół ŁDF