Spotkanie autorsko-kuratorskie na wystawie „The Human Garden”

WSTĘP: 1 zł

Wydarzenie towarzyszące wystawie „The Human Garden. Malarstwo Katarzyny Moczulskiej w kontekście projektów sztuki użytkowej: Pani Jurek, Romana Modzelewskiego, Arkadiusza Szweda, Oskara Zięty„.

Spotkanie autorsko kuratorskie w Galerii Bałuckiej z Katarzyną Moczulską oraz Adrianą Usarek, gdzie autorka prac oraz kuratorka wystawy przybliżą idee wystawy „The Human Garden”.

Wystawa zatytułowana „The Human Garden”, będąca kontynuacją wieloletniej już współpracy Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi i Łódź Design Festival, prezentuje twórczość malarską łódzkiej artystki Katarzyny Moczulskiej. Ekspozycja w Galerii Bałuckiej obejmuje premierowe prace malarki, tworzone z myślą o pierwszej indywidualnej wystawie w rodzinnym mieście. W pracach z cyklu Inside-Outside pojawiają się ikoniczne projekty współczesnego designu, m.in.: fotele RM58 zaprojektowane przez Romana Modzelewskiego, lustra (tafla i rondo) oraz wazony Oskara Zięty, lampy Pani Jurek, czy porcelanowe projekty Arkadiusza Szweda. Powstałe obrazy olejne, często w dużych formatach, wciągają widza w wykreowaną przez artystkę rzeczywistość. Na wystawie prace Katarzyny Moczulskiej zestawione są z autentycznymi obiektami, które stały się inspiracją do namalowania obrazów, realne i namacalne obiekty korespondują z narracją stworzoną przez twórczynię na płótnach. 

Projektanci: Pani Jurek, Roman Modzelewski, Arkadiusz Szwed, Oskar Zięta 

Kompozycja kwiatowa autorstwa Pani Wiosny z kwiatów ciętych i Lego Flowers.

OSKAR ZIĘTA

Architekt, projektant procesów i artysta. Doktorant Politechniki Eidgenössische Technische Hochschule w Zurychu, gdzie pod okiem prof. Ludger Hovestadt’a prowadził pierwsze prace nad właściwościami i procesami optymalizacji produkcji stalowych elementów. Zafascynowany kreacjami francuskiego architekta Jean’a Prouvé, Oskar Zięta postawił sobie pytanie jak mógłby wyglądać świat bionicznych, metalowych konstrukcji z wykorzystaniem potencjału nowych technologii. Konsekwentna praca i zaangażowanie sprawiły, że po niemal dwóch dekadach od pierwszych stalowych pytań, dziś nazywany jest rzeźbiarzem 4.0, a magazyn Wired okrzyknął jego obiekty „meblami przyszłości”.

Twórca pierwszego, dmuchanego, stalowego profilu na świecie, którego możliwości zaprezentował 2010 roku, projektując instalację Blow & Roll dla Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie. Wielokrotnie wyróżniany w dziedzinie designu, laureat Red Dot Design Award (2008), Schweizer Design Preis (2008), Nagrody Niemieckiej Rady Wzornictwa (German Design Council Prize, 2009) czy Audi Mentor Prize (2011). Jego instalacja miejska NAWA (Wrocław 2017) została nominowana do prestiżowej nagrody w dziedzinie architektury współczesnej – Europejskiej Nagrody Miesa van der Rohe. Prace Oskara Zięty znajdują się m.in. w zbiorach Museum für Gestaltung w Zurychu, Pinakothek w Monachium, Muzeum Sztuk Pięknych w Montrealu i Centrum Pompidou w Paryżu.

Fundamentem osiągnięć Oskara Zięty jest jego autorska metoda formowania stali ciśnieniem wewnętrznym FiDU (niem. Freie Innendruck Umformung). To dzięki niej powstały ikony, takie jak stołek PLOPP czy ULTRALEGGERA. W swych kreacjach manifestuje pasję do nieustannego odkrywania potencjału materiałowego i kunsztu interdyscyplinarności.  Oskar Zięta mieszka i prowadzi Zieta Studio we Wrocławiu. Nierozłącznie związany z Zieloną Górą, gdzie mieści się warsztat produkcyjny pompowanych w metalu realizacji.

LUSTRO ZIĘTA TAFLA O3 i 04

Stalowe lustra wykonane w technologii FiDU

Są tak wyjątkowe, jak ich odbicia. Nowa modułowa kolekcja luster nadaje nowy wymiar przestrzeni i tworzy niepowtarzalną historię na twojej ścianie. Seria TAFLA O charakteryzuje się gładkimi, optycznie lekkimi kształtami inspirowanymi kropelkami cieczy, a dzięki swojej unikalnej formie łączy świat designu, sztuki i technologii. Swobodne odkształcanie materiału w procesie wytwarzania, nadaje każdemu egzemplarzowi wyjątkową i niepowtarzalną formę, odsłaniając prawdziwe oblicze metalu – jego nieskończone możliwości rozwoju i użytkowania.  Produkty Oskara Zięty | Zieta Prozessdesign weszły na stałe do grupy ponadczasowych obiektów designu. Są swego rodzaju dziełami sztuki i czymś zupełnie wyjątkowym w dzisiejszym świecie. Ich wartość artystyczna i emocjonalna jest nieunikniona, niewątpliwa i nie do stracenia.

Zięta Leyki Vase wazon/rzeźba wariant Leyki Set

Wazon Leyki od Zięta Studio to wielofunkcyjny obiekt, który w subtelny sposób wprowadza do wnętrz zaskakującą harmonię formy i funkcji. Jego smukły, architektoniczny kształt – stworzony w technologii FiDU – łączy industrialny charakter stali nierdzewnej z precyzją projektowania, czyniąc z Leyki nie tylko element dekoracyjny, ale również funkcjonalny przedmiot o wielu zastosowaniach. Może pełnić rolę wazonu, świecznika czy dyfuzora zapachowego, a jego czysta linia wprowadza do przestrzeni współczesny minimalizm.

Inspiracja zaczerpnięta z gotyckich sklepień, którą wcześniej eksplorował projekt TRIGLAV, znajduje swoje odzwierciedlenie w tej uproszczonej, lecz bardziej wszechstronnej formie. Leyki, dostępny w trzech różnych wysokościach, zachęca do tworzenia dynamicznych kompozycji, które wzajemnie ze sobą współpracują, tworząc dialog między obiektami a przestrzenią, którą wypełniają refleksami światła na polerowanej powierzchni.

LUSTRO ZIĘTA RONDO to funkcjonalne lustro, wykonane z napompowanej stali przy użyciu innowacyjnej technologii FiDU. Jego zaokrąglona forma i unikalne deformacje powierzchni tworzą niepowtarzalny efekt świetlny, dodając charakteru każdej przestrzeni.

PANI JUREK

Urodzona w 1979 r. w Krakowie. Absolwentka malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Założycielka marki Pani Jurek, artystka i projektantka. Od początku funkcjonuje na styku wzornictwa, rzemiosła i sztuki. Fascynacja materiałem, zwłaszcza ceramiką, poszanowanie jej możliwości i ograniczeń są widoczne w obiektach które tworzy.

Przedmioty Pani Jurek wychodzą poza swoje stereotypowe funkcje, a interaktywność jest ich nieodłączną cechą. Formy użytkowe postrzega w kategoriach plastycznych. O swoich obiektach myśli jak o znakach, rzeźbach czy instalacjach. Przestrzeń traktuje jak płótno malarskie, a środki wyrazu charakterystyczne dla malarstwa wykorzystuje w projektowaniu przedmiotów użytkowych. Laureatka Mazda Design Award.

Wszystkie przedmioty Pani Jurek są tworzone ręcznie w manufakturze projektantki, w podwarszawskim Grójcu.

BARVA WAZONY

Plamy barwne, linie, kontrasty, tekstury i subtelne przejścia tonalne. Najnowsza kolekcja ceramicznych wazonów Pani Jurek wywodzi się ze świata obrazów.

Przestrzenne formy ciążą ku płaskiej kompozycji właściwej malarstwu. Cztery abstrakcyjne formy wazonów, dostępne w kolekcji korespondują ze sobą, pozwalając użytkownikowi na budowanie własnych rzeźbiarskich kompozycji. Zestawienie abstrakcyjnego świata geometrycznych kształtów i organicznych, sensualnych roślin daje nieskończenie wiele wariacji.

Nazwa kolekcji – BARVA – odnosi się teorii barw, wrażeniowości koloru, będącej wynikiem obiektywnych zestawień kolorystycznych oraz indywidualnych doświadczeń odbiorcy. Wazony występują w limitowanych seriach kolorystycznych. Ręczny proces szkliwienia i angobowania pozwala połączyć najbardziej zaskakujące kolory i uzyskać nieoczywiste przejścia tonalne.

Wazony, szczególnie zestawione w parze wyglądają równie dobrze bez roślin, jako samodzielne abstrakcyjne kompozycje. Można je zamontować na ścianie, wówczas wrażenie abstrakcyjnego obiektu sztuki potęguje się.

Kolekcja została nagrodzona w plebiscycie must have 2023.

TRN / Model F2 – ceramiczna lampa wisząca

Lampa sufitowa F2 należy do kolekcji TRN — trójwymiarowych obiektów inspirowanych malarstwem Jana Tarasina. Ich proste, kaligraficzne formy oddziałują ze sobą niczym znaki z nieistniejącego alfabetu. Każdy egzemplarz jest ręcznie wykonany i szkliwiony, co nadaje kolekcji wyjątkowy, unikalny charakter. Projekt uzupełniają eleganckie detale z mosiądzu.

ARKADIUSZ SZWED

Ceramik, który hakuje procesy, kwestionuje zasady i bawi się materiałem. Pracuje na styku designu użytkowego, sztuki konceptualnej oraz edukacji projektowej w School of Form na Uniwersytecie SWPS w Warszawie.

Prace Arkadiusza są wizualnym odbiciem chaosu w jego głowie, połączonego z kolażem wiedzy technicznej, wrażliwości i kreatywności. Wypracował własny, unikalny sposób działania – łamiąc utarte schematy i reguły, wprowadzając elementy zabawy i zaskoczenia do całego procesu projektowego, co skutkuje żywymi, nieregularnymi strukturami.

Serwis „Ślad człowieka”, który powstał w ramach projektu – „Ludzie z fabryki porcelany”

Lśniąca i gładka powierzchnia porcelanowych naczyń budzi skojarzenia z czystością i doskonałością. Gdy palce czy wargi pozostawią na filiżance ślad, mamy ochotę wytrzeć je, usunąć, przywrócić doskonałość, zatrzeć ślady kontaktu z niedoskonałą, przemijającą ludzką cielesnością. Nie chcemy wiedzieć kto i ile razy przed nami filiżankę dotykał.

Serwis „Ślad człowieka” powstał na fabrycznej linii produkcyjnej, wykonany przez robotników pracujących w rękawiczkach, których palce zanurzono w solach kobaltu. Ślad ich dotyku pozostaje prawie niewidoczny aż do czasu wypału, gdy kobalt staje się ciemnoniebieski.  W ten sposób porcelana stołowa zachowuje dotyk rąk pracownika, ujawniając rolę „czynnika ludzkiego” w produkcji przemysłowej. Naczynia powstały przy współpracy ceramika i antropolożki, podczas badań nad różnymi rodzajami wiedzy i sposobami ich wartościowania w kontekście pracy w fabryce. Wyprodukowano je jako część projektu „Ludzie z fabryki porcelany”, realizowanego w Ćmielowie, w jednej z najstarszych fabryk ceramicznych  w Polsce, która obecnie jest własnością spółki Polskie Fabryki Porcelany Ćmielów i Chodzież S.A. Projekt „Ludzie z fabryki porcelany” był finansowany ze środków Ministerstwa Nauki  i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki na lata 2016-2018. Wystawa powstała z inicjatywy i we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza. Prezentowana była z sukcesem na Design March w Islandii (2016), Designblok w Czechach (2017) oraz podczas Triennale Ceramiki UNICUM 2018 w Słoweńskim Muzeum Etnograficznym w Lublanie, w Instytutach Kultury Polskiej w Budapeszcie i Sofii (2019), a także podczas Helsinki Design Week oraz w Kulttuurihalli w Finlandii (2020). Zastawa stołowa „Ślad człowieka” była również częścią zbiorowych wystaw „FOOD: Bigger than the Plate” w Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie (2019) oraz „LA MANUFACTURE: A Labour of Love” prezentowanej  w ramach Lille Métropole 2020.pon.

ROMAN MODZELEWSKI

Ur. 28 lutego 1912 roku, Łoździeje na Litwie Kowieńskiej – zm. 24 grudnia 1997 roku, Łódź.

W 1931 roku rozpoczął studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (od 1932 roku Akademii Sztuk Pięknych) w pracowni malarstwa sztalugowego u prof. Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Po uzyskaniu absolutorium studiował do 1938 roku malarstwo dekoracyjne w warszawskiej uczelni u prof. Leonarda Pękalskiego. Już podczas studiów Modzelewski wyróżniał się jako autor wielu projektów, które uzyskiwały nagrody i wyróżnienia w konkursach organizowanych przez warszawską uczelnię, m.in. w 1932 roku I nagrodę za projekt kiosku papierniczego. Projektował również wówczas szereg realizacji z zakresu metaloplastyki, m.in. kraty do budynku Sądów Grodzkich przy ulicy Leszno 53/55 w Warszawie. Dyplom z malarstwa sztalugowego uzyskał dopiero po wojnie, w 1946 roku,
w ASP w Warszawie.

Jesienią 1939 roku wyruszył do Lwowa, gdzie utrzymywał się z wykonywania robót zleconych przez tamtejszą Spółdzielnię Artystyczną, m.in. realizował sgraffita reklamowe na elewacjach budynków, a także przedmioty z zakresu metaloplastyki. We Lwowie malował też portrety i martwe natury, utrzymane w stylistyce koloryzmu. W 1944 roku udało się Modzelewskiemu powrócić do Warszawy, by następnie przedostać się do brata Teodora do Buska-Zdroju. W 1945 roku, podobnie jak wielu warszawskich artystów i intelektualistów, m.in. jego profesor Felicjan Szczęsny Kowarski, przyjechał do Łodzi. Początkowo, przez kilka miesięcy, pracował w Liceum Sztuk Plastycznych. Jednocześnie współorganizował wraz z Leonem Ormezowskim, dyrektorem uczelni, a także m.in. Władysławem Strzemińskim, Stefanem Wegnerem, Felicjanem Szczęsnym Kowarskim Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych przy ul. Narutowicza 77. Na przełomie sierpnia i września 1945 roku wziął udział w pierwszej po wojnie wystawie Zawodowego Związku Polskich Artystów Plastyków w Miejskiej Galerii Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie zaprezentował 5 prac (za jedną z nich otrzymał Nagrodę Wydziału Kultury i Sztuki Zarządu Miejskiego).

Okres do 1945 roku, to czas, kiedy, jak sam artysta określał, jego zainteresowania malarskie koncentrowały się w kręgu „kapizmu – koloryzmu”. Malował wówczas liczne pejzaże, portrety, sceny rodzajowe, martwe natury. Przełomem okazał się wspólny plener z Władysławem Strzemińskim w Nowej Rudzie w 1946 roku, po którym Modzelewski odszedł od malarstwa impresjonistycznego na rzecz analizy obrazu słońca i obrazów powidokowych, eksperymentując z formą i kolorem, który to kierunek Strzemiński określił jako solaryzm (prace olejne z cyklu „Słońce”, lata 1946-48). W II połowie lat 40. i w latach 50. rozpoczął cykl prac nawiązujących do późnego kubizmu („Martwa natura – Butelka”, 1947; cykl „Żagle”, lata 1946-47). Od II połowy lat 50. aż do lat 90. w malarstwie poszukiwał nowych rozwiązań pozostających w kręgu abstrakcji, geometrii, związanych z fakturą (używał masy plastycznej – winidur, tworzyw sztucznych, żywicy epoksydowej, metalu, śrub). Obrazy te tytułowane były w większości „Kompozycjami”. Pod koniec lat 50. i na początku 60. wykonywał również rzeźby abstrakcyjne, nawiązujące do natury, z użyciem tworzyw sztucznych, metalu, drutów i tektury.

Modzelewski prowadził na łódzkiej uczelni, w różnych latach, zajęcia z malarstwa i malarstwa ściennego, malarstwa dekoracyjnego, dekoracji wnętrza, malarstwa architektonicznego oraz malarstwa i rysunku. Od 1 stycznia 1952 roku zaczął pełnić obowiązki tymczasowego rektora, by od roku akademickiego 1952/53 zostać pierwszym rektorem z wyboru. Funkcję tę pełnił jeszcze trzykrotnie (łącznie w latach 1952-1963). Aby zapobiec planowanej przez Ministerstwo Kultury i Sztuki likwidacji uczelni, rozpoczął w tym czasie realizację koncepcji grupy „a.r.”, a także nawiązał współpracę z przemysłem poprzez kontakty z Ministerstwem Przemysłu Lekkiego i jego organem Instytutem Wzornictwa Przemysłowego. Istotną funkcją, jaką przyszło mu również pełnić, było stanowisko wiceprzewodniczącego utworzonej w 1959 roku Komisji do Spraw Programowania Mody. W latach 50. artysta został projektantem i jednocześnie koordynatorem odbudowy Starego Rynku w Łodzi, która miała nadać nowy wygląd tej części miasta. Projektował wówczas także biżuterię metalową inkrustowaną kolorowymi żywicami epoksydowymi (zawieszki, pierścionki, brosze, bransolety), a także wazony czy oprawy do luster.

Równie ważną rolę, co jego artystyczne i pedagogiczne dokonania, spełniały realizacje projektowe. Był jednym z pierwszych polskich artystów, którzy eksperymentowali w połowie lat 50. z tworzywami sztucznymi. W 1957 r. na II Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz w warszawskiej Zachęcie zaprezentował prototyp dwóch foteli tapicerowanych na metalowych nogach (RM 57) i krzesła ze sklejki na metalowej konstrukcji z 1956 roku. Projekty te zdobyły II nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za „eksperyment – krzesła przy użyciu materiałów zastępczych”. W 1956 roku artysta wykonał również projekt fotela ze sklejki i metalu (RM 56). W roku 1958 ukończony został fotel z laminatu epoksydowego (RM 58), który okazał się prekursorskim zastosowaniem tego tworzywa w Polsce, a od strony formalnej stanowił unikatowy w skali światowej przykład w pełni uformowanej, jednorodnej organicznej skorupy siedziska.

W 1966 roku rozpoczęła się budowa pierwszego w Polsce jachtu z tworzywa – był to projekt angielskiego konstruktora Roberta Tuckera „Silhouette”. Projekt opracowany został w drewnie, a Modzelewski przerobił go na tworzywo. Tak powstał w 1967 roku jacht „Biały”, zwodowany w Mikołajkach w 1968 roku. W latach 1974-75 artysta zaprojektował i wykonał z żywicy poliestrowej jacht „Amulet”, zwany „Legendą Mazur”, a w latach 1980-84 stworzył projekt jachtu morskiego „Talizman”, który miał być wykonany z włókna węglowego, tzw. kewlaru (nie został zrealizowany). Jeszcze na początku lat 60. został autorem projektu kompozycji przestrzennej bramy wejściowej i krat w otworach okiennych ogrodzenia na ścianie południowej Mauzoleum w Radogoszczu (obecnie oddział Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi). W 1964 roku został doceniony jako pedagog otrzymując Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za „szczególne osiągnięcia w dziedzinie pracy dydaktyczo-wychowawczej, organizacji procesu dydaktycznego oraz kształcenia młodych kadr”. Podobne nagrody otrzymywał z rąk Ministra Kultury i Sztuki jeszcze w latach: 1976, 1980 i 1982. W latach 70. Modzelewski był też autorem witraży wykonanych ze szkła i żywic epoksydowych, a na początku lat 80. Witraża i dekoracji ściennej w domu towarowym w Poddębicach.

Fotel RM58 to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i ikonicznych dzieł w świecie mebli. Zaprojektowany przez Romana Modzelewskiego w 1958 roku, wykonany z laminatu epoksydowego. Był to prekursorski projekt w Polsce, który stanowił unikalne, w skali światowej, przykład w pełni uformowanej, jednorodnej organicznej skorupy siedziska. Fotel ten został doceniony zarówno ze względu na swoje innowacyjne podejście do materiałów, jak i na estetykę. Fotel jest uważany za ikonę polskiego designu i odzwierciedla nowoczesne podejście do meblarstwa w okresie twórczości autora projektu.